#3 lente 2022

Schrijf je hier in op de spOren-nieuwsbrief! Of neem contact op als je vragen of suggesties hebt over de inhoud.

What's that Sound?

Melissa Portaels

 

 

Het artistiek archief van componist Luc Brewaeys wordt overgedragen aan het Universiteitsarchief van de KU Leuven. Reden genoeg om zijn muziek onder de loep te nemen (dat mag ook letterlijk als je weet dat één bladzijde tot wel duizenden noten kan tellen). Het project BREWAEYS UNFOLDING - een tentoonstelling, webexpo en publicatie – laat je kennismaken met Luc Brewaeys als componist en mens. De tentoonstelling, die tot en met 12 juni in de Leuvense Universiteitsbibliotheek loopt, neemt de bezoeker mee achter de bruisende bladspiegel van Brewaeys’ partituren en manuscripten in onberispelijk handschrift. Op de webexpo kan je via de podcast, luisterlijsten en video’s talrijke opnames van zijn werk beluisteren. De publicatie verzamelt verhalen van vrienden, muzikanten, concertorganisatoren, componisten en musicologen die unieke inzichten in Brewaeys’ muziek verschaffen.

In deze editie van spOren bieden we graag het artikel van Mark Delaere uit de publicatie aan, dat Brewaeys’ werk voor trompet solo Si sentiva un po’ stanco… van dichterbij bekijkt. Si sentiva un po’ stanco kan je hier beluisteren, voor Non Lasciate ogni speranza moet je een bezoekje brengen aan de tentoonstelling.

Alle info over BREWAEYS UNFOLDING

Er zijn spOren en Sporen
Ann Eysermans en haar fascinatie voor de trein

Klaas Coulembier

Tijdens de huidige editie van Europalia, die onder de noemer Trains & Tracks geheel gewijd is aan de trein, kon het werk van Ann Eysermans niet ontbreken. Niet alleen gaat ze in haar album For Trainspotters Only een opmerkelijke dialoog aan tussen de fragiele harp en de overdonderende trein, ze is van kindsaf aan gebiologeerd door het sporende transportmiddel. Tijdens het filmconcert met dezelfde titel als haar album zorgde de componiste/harpiste voor een subtiele maar doeltreffende klankwereld terwijl het traject Brussel-Antwerpen (de oudste spoorlijn van het land) in beeld kwam in een heerlijke historische instructiefilm voor toekomstige machinisten. De feitelijke confrontatie met twee grote diesellocomotieven volgde op locatie, tijdens een toch wel bijzonder evenement in de Centrale Werkplaatsen van de NMBS. Onder de foto verwijs ik graag naar een interview met Ann Eysermans.

(c) Nele Cattaert
(c) Nele Cattaert

"Treingeluiden = muziek. Toen ik jong was, was ik al gefascineerd door die verschillende geluiden: van claxons, vertrek, en remmen tot het dichtslaan van een treindeur. Maar vooral het zuchten van de trein, het gerommel en gebrul heb ik altijd mooi gevonden. Tijdens mijn tienerjaren ben ik op zoek gegaan naar die verschillende soorten locomotieven, die elk hun eigen geluid voortbrengen. Toen ik 18 was, had ik een dictafoon. Toen ben ik naar de Dam van Antwerpen gegaan, waar veel locomotieven heen en weer reden. Die geluiden nam ik op. Nu zou het onmogelijk zijn om daar zomaar te komen...

Van oude diesels tot de charmante groene treinwagons van de NMBS. Ik ging pas slapen toen ik rond middernacht de laatste trein (een diesel type 62, of met veel geluk een type 55) hoorde stoppen en weer vertrekken. Ik was helemaal betoverd door die geluiden."

uit: Harps & Locomotives: An Interview With Ann Eysermans (volledig interview hier).

De Wereld
ISCM Collaborative Series

Einde 2020 lanceerde dr. Irina Hasnas - musicologe, journaliste, radiomaakster, componiste en uithangbord van de Roemeense afdeling van de ISCM - de ISCM Virtual Collaborative Series. Alle ISCM-afdelingen kregen een uitnodiging om online beschikbare nieuwe muziek uit hun land of regio in te sturen, bij voorkeur werken die ooit geselecteerd waren voor inzending naar de World Music Days. Die werken worden vervolgens met aangename regelmaat gepresenteerd op de website en Facebookpagina van de ISCM. Een eenvoudige maar effectieve manier om kwaliteitsvolle werken (opnieuw) in de kijker te zetten én een ideale plek om te snuisteren naar nieuwe ontdekkingen.

De voorbije maand lichtte Irina enkele werken van Oekraïense componisten uit.

Context & interview
Simon De Rijcke vraagt door...

Rebecca Diependaele

Tussen 2004 en 2018 interviewde Simon De Rijcke voor het tijdschrift Ambrozijn enkele tientallen componisten uit Vlaanderen. Hij sprak met hen over hun opleiding en carrière, hun drijfveren en bekommernissen, hun oeuvre en esthetiek. De reeks omspant bijna drie generaties: de jongste geïnterviewde in het rijtje was Luc Brewaeys (1959-2015), de oudste August Verbesselt (1919-2012). Doorheen die verhalen worden verbanden tussen verschillende generaties zichtbaar en krijgt de lezer een uniek en persoonlijk inzicht – een blik van op de eerste rij, zeg maar – in de gebeurtenissen, concerten, lessen, vriendschappen en toevalligheden, die mee bepalend geweest zijn voor de nieuwe muziek in ons land.

Als primaire informatiebron zijn deze interviews relatief moeilijk te vinden. Toen Raoul De Smet de vraag op tafel legde of MATRIX misschien voor een heruitgave kon zorgen, waren we dan ook snel overtuigd. Met de toestemming van Artistiek Tijdschrift Ambrozijn, waar de interviews oorspronkelijk verschenen, maken we al deze teksten binnenkort opnieuw beschikbaar. Waar mogelijk voegen we de teksten toe aan de overeenkomstige componistenfiches. Vandaag zijn er al 11 beschikbaar: Luc Brewaeys, Frits Celis, Frédéric Devreese, Jacqueline Fontyn, Lucien Goethals, François Glorieux, Raf Goormans, André Laporte, Gaston Nuyts, Raymond Schroyens en August Verbesselt.

Daarnaast plannen we een gebundelde uitgave, online én op papier. Samen met de auteur zorgen we daarbij onder meer voor een opfrissing van de tekstredactie, een handig namenregister en luisterfragmenten bij elk interview.

Elk afzonderlijk laten de interviews de lezer een blik werpen ‘in het hoofd’ van de componist. Maar ook hier geldt dat het geheel meer is dan de som van de delen: samen bieden ze een kleurrijk perspectief op een bewogen (muziek)historische periode, van de late jaren 1930 over de oorlogsjaren heen tot het prille begin van dit millennium. Om die schat aan informatie helder te kaderen, vroegen we musicoloog dr. Yves Knockaert om een inleidend artikel te schrijven. Daarbij ligt het zwaartepunt bij de vraag of er algemene uitspraken te doen zijn over het Vlaamse nieuwemuzieklandschap dat uit de interviews naar voorkomt, welke tendensen er opvallen en welke omgevingsfactoren zoal een rol speelden in de muzikale loopbaan van die componisten. Het volledige artikel van Yves Knockaert kan u hier in primeur lezen.

De gebundelde uitgave met alle interviews verschijnt eind mei.

spOren is een initiatief van ISCM-Vlaanderen & MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek]. Via een nieuwsbrief communiceert het redactieteam verschillende bijdragen met betrekking tot nieuwe muziek. Geïnteresseerden kunnen zowel met een vraag (schrijven jullie iets over …?) als met een aanbod (ik heb iets geschreven over …) aankloppen bij de redactie. Op die manier ontstaat er een netwerk van input en output, gedachtewisselingen en kennisdelingen over nieuwe muziek die de liefhebber verheldering en begeestering verstrekken.

Schrijf je hier in op de spOren-nieuwsbrief!