Erfgoeddag 2024

Het liefst van al wilde de Hongaarse componist György Ligeti ritmes schrijven die los stonden van een regelmatige, constante puls. Zoals een slecht functionerende koekoeksklok die uit de maat slaat. Ligeti koesterde dat beeld sinds hij in zijn jeugdjaren de kortverhalen van de schrijver Gyula Krudy las. Daarin maakte hij kennis met de weduwe van een wetenschapper, wiens huis volgestouwd was met meettoestellen zoals horloges, barometers, ergometers, enzovoort. Een niet-aflatend getik vulde het huis van de weduwe. Toch was de tijd er spreekwoordelijk stil blijven staan.

Jaren later roept zijn compositie Poème Symphonique (1962) de herinnering aan de weduwe op. Honderd mechanische metronomen tikken gelijktijdig aan verschillende snelheden tot ze één voor één weer tot stilstand komen. Aan het begin regeert de chaos, maar naarmate er meer metronomen uitvallen, worden de ritmische patronen die tussen de tikkende metronomen ontstaan minder complex en kunnen we ze beter onderscheiden.