Erfgoeddag 2024

Luistertentoonstelling

Hoe klinkt het bij je thuis?

Die vraag stelden wij aan jullie. We luisterden naar jullie pruttelende koffiezet, fluitende waterkoker, tikkende klok, ronkende kat, druppelende waterafvoer en kreunende vaatwasmachine. Kortom: naar jullie thuisgeluiden.

Als we actief naar onze omgeving luisteren, ontdekken we de geluiden die ons thuisgevoel mee bepalen. Door ze op te nemen, valt op hoe rijk de geluiden om ons heen zijn: hoog of diep, veranderlijk of standvastig. Samen vormen ze de symfonie van onze thuisomgeving.

Voor heel wat componisten zijn de geluiden die hen omringen een grote inspiratiebron. Soms worden ze zelfs een cruciaal deel van een compositie via field recordings (opnames van omgevingsgeluiden), door alledaagse voorwerpen als instrument te gebruiken, of door een muzikale of instrumentale tegenhanger voor het omgevingsgeluid te bedenken.

De Belgisch-Rwandese Aurélie Nyirabikali Lierman vertelt verhalen met geluiden. Ze begon ooit als documentairemaker bij de radio. Als componist legt ze haar microfoon nog steeds bij de mensen. Elk geluid vertelt iets over het leven van de protagonisten. In KARIAKOO (2013) wordt de buurt zelf, een marktplaats in Dar Es Salaam, de hoofdstad van Tanzania, het onderwerp van de compositie. Met de geluiden die er klinken (de interactie tussen mensen, stemmen, radio’s, voorbijgaand verkeer,…) boetseert Lierman een verhaal: in drie delen laat ze je telkens op een ander moment van de dag en vanuit een ander perspectief kennismaken met de bruisende buurt Kariakoo.

Als Rwandese verkent Lierman in haar artistieke werk haar geboorteland, en bij uitbreiding de landelijke en stedelijke buurten in Oost-Afrika. Ze noemt haar praktijk, waarin ze field recordings tot een verhaal kneedt, ‘Afrique concrète’ met een knipoog naar de ‘musique concrète’ van pionier Pierre Schaeffer. Die bedacht de term voor de nieuwe manier van componeren die hij ontwikkeld had in stukken zoals  Étude aux chemins de fer (1948) dat alleen uit een montage van bewerkte geluidsopnames bestaat.

I On Congo Str., 11 am

II Hotel Sikukuu, fifth floor, 5pm

III Lullabies Above Pemba Str., (Swahili Nocturne), 3 am

Schaeffer, Étude aux chemins de fer (1948)

Colofon

Deze webtentoonstelling werd gerealiseerd door MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek] in het kader van Erfgoeddag op 21 april 2024 met het thema ‘thuis’.
Met dank aan Erfgoedcel Leuven en de Bib Leuven Tweebronnen.

Concept: MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek]
Samenstelling: Melissa Portaels
Vormgeving: Klaas Coulembier

MATRIX geniet de steun van de Vlaamse Gemeenschap, Stad Leuven en KU Leuven.

Logo Matrix Wit op zwart
Erfgoeddag_logo_witrood